Meister Eckhart


op zoek naar de goddelijke essentie

Alois M. Haas, Thomas Binotto


categorieën:   Christendom / Religie algemeen / Mystiek
isbn: 9789062711192
uitvoering: paperback
aantal pagina's: 160
druk: 1
vertaler: Marc Colpaert
verschijningsdatum: 21 mrt 2016
eerste uitgave: Meister Eckhart der Gottsucher
status:  Leverbaar
prijs: € 22,75

Eckhart is niet Eckhart Tolle, maar Meister Eckhart die van 1260 tot 1327 in Erfurt, Keulen en Parijs leefde en zich ontpopte tot een van de meest briljante geesten die het Westen ooit heeft gekend. Hij veroorzaakte a.h.w. een breuklijn in het denken en zoeken naar de ‘goddelijke’ essentie van het leven. Om die reden moest – en wou – hij zich tijdens zijn laatste levensdagen bij de paus in Avignon verdedigen. Hij werd postuum veroordeeld voor 28 uit hun verband gehaalde zinnen. Het belette niet dat Eckhart in het Westen een groot theoloog, een bijzonder filosoof en een inspirerend mysticus gebleven is. Het Oosten verwijst voortdurend naar hem als geestesgenoot van de non-dualiteit. 

 

Wie zich eenmaal met het ‘fenomeen’ Eckhart heeft beziggehouden, kan er niet meer van loskomen. Dat geldt zeker voor de Zwitserse professor Alois Haas die al 50 jaar lang de teksten van Eckhart onderzoekt en telkens weer nieuwe ontdekkingen doet. Journalist en oud-student Thomas Binotto bevraagt in dit spannende boek zijn leraar over hun beider ‘Meester’. Eckharts leven en werk krijgen door dit persoonlijk vraaggesprek op een verrassende manier kleur, context en gestalte. Deze Meister Eckhart blijkt zeer herkenbaar, een onuitputtelijke bron van inspiratie en inzicht, ook voor onze (post)moderne tijd.

Rob Faesen, KU Leuven / Ruusbroecgenootschap (UA) 23 december 2016

Sinds geruime tijd genieten de werken van de dertiende-eeuwse dominicaan Meester Eckhart grote aandacht, niet alleen bij specialisten van middeleeuwse literatuur en theologie, maar ook bij een breed publiek van geïnteresseerden. In 1936 is begonnen met de wetenschappelijke editie van zijn werken, en sindsdien is de aandacht alleen maar toegenomen. Het feit dat Eckhart reeds tijdens zijn leven een erg omstreden – bewonderd en verdacht – schrijver was, heeft daar zeker toe bijgedragen. Wetenschappelijke studies over de man en zijn werk zijn overvloedig: de enorme online bibliografie van het Meister Eckhart Gesellschaft getuigt daarvan.

 

Het voorliggende boek is tegelijk bescheiden en uitzonderlijk. Het is bescheiden: een als paperback uitgeven boekje met voornamelijk een gesprek tussen Alois M. Haas en zijn leerling Thomas Binotto, dat een kleine honderd pagina’s telt, plus enkele typerende teksten van Eckhart in vertaling. Toch is dit een uitzonderlijk goed boek. Alois M. Haas is een van de beste specialisten, die Eckharts teksten en het historische onderzoek grondig kent. In dit gesprek vindt de lezer werkelijk een schat aan informatie, niet alleen over de inhoud van Eckharts leer maar ook over de historische figuur – voor zover die gekend is, want ook al heeft Eckhart een leidende rol gespeeld in zijn orde en is hij tweemaal benoemd geweest voor de dominicaner leerstoel te Parijs, toch is het moeilijk om een duidelijk biografisch beeld van hem te krijgen.

 

Deze schat aan wetenschappelijk gefundeerde informatie is geschreven in een erg duidelijke, leesbare en toegankelijke stijl. Doordat het boek geschreven is als een gesprek wordt trouwens heel handig een gevaarlijke klip omzeild, namelijk een systematisch overzicht van ‘de’ leer van Eckhart. Alois M. Haas en zijn gesprekspartner overlopen verscheidene fundamentele facetten, zonder er een arti ciële synthese van te willen maken – Eckhart zelf heeft daar ook van afgezien. Het gesprek is eigenlijk bijzonder erudiet en trefzeker, maar dat is haast onmerkbaar omdat het nooit pedant of hoogdravend wordt.

 

Twee mijns inziens belangrijke punten blijven echter vrijwel onbesproken. Vooreerst wordt geen aandacht besteed aan de contemplatief-theologische achtergronden: het lijkt of Eckhart onverwacht en als een eenzame meteoor aan het firmament verschijnt, terwijl hij feitelijk een – zonder twijfel briljante – erfgenaam is van een oude en fascinerende contemplatieve traditie. Vervolgens horen we ook vrijwel niets over hoe in de eeuwen na zijn dood men sommige van zijn teksten (ondanks de pauselijke veroordeling van enkele Eckhartiaanse uitdrukkingen in 1329) bleef lezen, namelijk via de Institutiones Taulerianae. Deze twee onbesproken punten vielen wellicht buiten de opzet van dit boek, dat ik een bijzonder aanbevelenswaardige publicatie vind. 

Login of registreer om een recensie toe te voegen.